Упрощенная HTML-версия
Алдағы уақытта осы екі мағынаға сүйенетін боламыз.
«Жоба» ұғымымен бірге нақты нәтижеге қол жеткізетін, іс-
әрекеттердің қатаң реттілігін қамтитын «жобалау» термині қатар жүреді.
Алайда педагогикалық әдебиетте «жобалау» (латын тілінен «projectus»)
ұғымын түсіндіруде әлі күнге біржақтылық жоқ. Жобалаудың маңызды
белгісі – болашақта болатынмен жұмыс істеу.
«Жобалар әдісі» ұғымына кеңестік және шетелдік ғалымдар әртүрлі
мағынаны теңестіреді (проблемалар әдісі, мақсатты акт, зерттеу әдісі және
т.б.).
Әртүрлі ғылыми білім салаларында жобалауды пайдалану «жоба»
ұғымын түсіндірудің бірқалыпты еместігін алдын ала анықтайды.
С. И. Ожеговтың сөздігінде жоба деп ой, ниет, жоспар; қандай да бір
құжаттың алдын ала мәтіні; құрылыстың, құрылғының, механизмнің
әзірленген жоспары түсініледі [3].
Педагогикалық энциклопедиялық сөздікте «жобалар әдісі» оқушылар
теориялық және практикалық маңызы бар тұрақты күрделенетін практикалық
тапсырмаларды - жобаларды жоспарлау және орындау процесінде білім
алатын оқыту жүйесі ретінде кеңінен қарастырылады.
Осы ұстанымдардан біз психологиялық білімге жобалар әдісін дұрыс
түсіну үшін, оның ішкі психологиялық мәнін. Ф. Талызина мен П. Я.
Гальпериннің ақыл-ой әрекеттерін кезең-кезеңмен қалыптастыру теориясына
сүйену орынды және қажет деп санаймыз.
Е.С. Полат жобалар әдісін «мәселені нақты, сол немесе басқа түрде
ресімделген практикалық нәтижемен аяқталуы тиіс, егжей-тегжейлі әзірлеу
арқылы дидактикалық мақсатқа қол жеткізу тәсілі (технология)» ретінде
анықтайды. Е. С. Полат сондай-ақ жобалардың әдісін тұтас педагогикалық
технология деп айтуға болатынындығын ескертеді.
В.Н. Стернберг зерттеулер негізінде «заманауи түсіндіруде «жобалар
әдісі» термині берілген тақырып аясында оқушылардың шығармашылық
жұмысын білдіреді» және «жобалар әдісінің интеграцияланған сипаты» және
«оқытудың әртүрлі әдістерін өзіне сыйдыру қабілеті»,- деген қорытынды
жасайды[5].
Г.М. Коджаспирова мен М.Л. Сердюк жобалардың әдісі туралы
«оқушылар біртіндеп күрделенетін практикалық тапсырмалар – жобаларды
жоспарлау және орындау процесінде білім ала алатын оқыту жүйесі ретіндегі
ұқсас көзқарасты ұстанады.
Бүгінгі таңда ғалымдар білім беру жүйесінің заманауи талаптарына
жауап беретін педагогикалық технологияға жеткізілетін, жобалар әдісін
оқыту практикасына әзірлеу және енгізу саласында көптеген зерттеулер
жүргізді.
Әдебиетті талдау жобалар әдісі дербес әдіс ретінде немесе басқа
шығармашылық әдістерді қамтитын тұтас технология ретінде де
қарастырылатынын көрсетеді.
Осылайша, жобалар әдісін дидактикалық ұғымы тар мағынада дербес
әдіс ретінде, кең мағынада көптеген әдістерді қамтитын педагогикалық