Упрощенная HTML-версия
қызықты болатын, проблемалық ситуациялардың үлгісі мынадай болуы
мүмкін:
-
Девиантты мінез-құлықты (шылым шегу, алкоголизм, нашақорлық,
қайыр сұрау т.б.) балалар мен жасөспірімдер санының өсуі;
-
Балалар үйі тәрбиеленушілердің әлеуметтену қиындығы;
-
Оқушылардың қарым-қатынас мәдениетінің төмендігі;
-
Мұғалімдер мен тәрбиешілердің «эмоционалды оңып кетуі» т.б.
Проблемалық ситуацияның сипаттамасы дәлелденген және яғни
фактілермен, сенімді көздерден (ғылыми журнал, монография, диссертация
т.б.) алынған статистикалық мәліметтермен дәлелденген, міндетті түрде
сілтемесі болу керек. Мысалы, жетім-балалар әлеуметтенуімен байланысты
проблемалық ситуацияны дәлелдеу үшін, әлеуметтік мәліметтерді дәлел
ретінде келтіруге болады.
Осылайша, мысалы, жетім-балалардың әлеуметтенуімен байланысты
проблемалық ситуацияның болуына әлеуметтік мәліметтер дәлел бола алады,
бұл мәліметтерге сәйкес жетімдер мекемесінің 10% түлегі өз еркімен өмірден
өтеді, 40% – алкоголь мен есірткінің құрсауында кетеді, 40% қылмыскер
болса, тек 10% ғана қоғамға бейімделеді.
Әрі қарай проблемалық ситуацияға анализ жасалады, оған мынадай
міндеттердің шешімдері кіреді:
1. Проблемалық ситуацияны қалай толық елестетуге болады, оның маңызды
элементтері мен факторларын бөліп алу, оның қандай ғылыми пәндерге
жататынын анықтау. Бұл педагогикалық проблеманы нақты белгілеуге
көмектеседі, оның шешімі әлеуметтанушыларға, экономистерге емес, ал
педагогтардың құзыреттілігіне тиісті болады.
Мысалы, жетім-балалардың әлеуметтену проблемасы тек балалар
үйінің тәрбиелеу жағдайына ғана емес, оның экономикалық және
әлеуметтік жағдайларына да байланысты.
2. Проблемалық ситуацияның белгілі, анық компоненттерін бөліп алу, ол
арнайы талдауды қажет етпейді де, белгісіз элементтерді қарастыруға қажетті
ақпараттық база ретінде қолданылады.
Мысалы, балалар үйінің тәрбиешілерінің біліктілік деңгейінің төмендігі
проблемалық ситуацияны зерттей келе, оның компонентінің әртүрлі
жақтарын ажыратуға болады:
а) педагогтардың білім деңгейі (арнайы орта педагогикалық, жоғары
педагогикалық, арнайы орта педагогикалық емес, жоғары педагогикалық
емес);
ә) тәрбиешілердің біліктілігін арттыру (орта және жоғары
педагогикалық оқу орындарында білім алу, біліктілікті арттыру
курстарында білім алу т.б.);
б) сол білім беру мекемесіндегі ғылыми-әдістемелік жұмыс;