Упрощенная HTML-версия
тәсілдер негізінде үздіксіз білім беру жүйесінің біртұтас жүйесі бойынша
зерттеулерін ақпараттық қамтамасыз ету теориясымен ұштастыруға
тырысады. Дегенмен, үшінші қайшылықтың мысалында зерттеушінің немен
айналысатынын анықтау оңай шаруа емес: ғылыми жұмыс немесе практикаға
кәсіби кеңес беру қызметін енгізу.
Проблеманы қою
.
Тіркелген қайшылықтар ғылыми проблема емес, өйткені кез келген
қайшылық ғылым құралдарымен шешілуі мүмкін. Ғылыми проблема
бекітілген қайшылықтардан логикалық түрде шығады. Проблема бір
жағынан проблемалық ситуация мен шынайы объективті қарама-
қайшылықты ғылыми тұрғыдан көрсету болып табылады, басқа жағынан –
белгілі бір практикалық іс-әрекетке деген қажеттіліті саналау мен оларды
жүзеге асыру құралы, әдісі арасындағы қарама-қайшылықтар көрінеді.
Проблема педагогикалық процесті немесе құбылысты, қарама-
қайшылық тудыратын себептерді анықтауға бағытталған практикалық
әрекеттер мен теориялық құралдарды, зерттеу қажеттілігінің түрі ретінде
қалыптастырылады. Проблеманы кою процесі екі кезеңнен тұрады:
тұжырымдау, бағалау, негіздеу, құрылымын жасау.
Проблеманы тұжырымдау. Проблеманы тұжырымдауда «міндетті» мен
«маңызды» арасындағы, яғни объект пен құбылыстың барлық жағымсыз
жай-күйі мен істің жағымды жағдайы арасындағы ерекшелікті көрсету керек.
Проблемада зерттеудің күтілетін нәтижесінің бейнесін «көрсету» керек деп
айтуға болады. Проблема тұжырымдама ретінде дыбысталуы мүмкін, бірақ
ол сұрақ түрінде түжырымдалады, мысалы: «Жасөспірімдердің мінезінің
адамгершілік, әрекеттік-еріктік бітістерін тәрбиелеудің құралы мен
педагогикалық жағдайы қандай?».
Проблеманы бағалау. Проблеманы бағалауға оны шешуге қажетті
жағдайлар мен құралдарды анықтау жатады, олар:
- зерттеу әдістері;
- ақпарат көздері;
- қаржыландыру көздері;
- бағдарламаны ғылыми жағынан талдау түрлері мен зерттеу әдістері;
- құрал-жабдық тізімі;
- серіктестер;
- соңғы және аралық нәтижесі т.б.
Проблеманы негіздеу.
Проблеманы бөлшекті негіздеуіне мынадай
компоненттер кіреді:
- бұл проблеманың басқалармен мазмұндық, аксиологиялық және
генетикалық байланыстарын анықтау;
- күтілетін нәтиженің ғылыми немесе практикалық құндылықтарына жақын
аргументтерді іздеу;